Tình hình sản xuất nông nghiệp tháng 4 năm 2015

​Nhiệm vụ trọng tâm của trồng trọt trong tháng là thu hoạch lúa đông xuân, sắn, ngô, rau đậu và mía.
Lúa đông xuân gieo sạ được 39.140,3 ha, tăng 1,4% (536,7 ha) so với vụ đông xuân năm 2014 (Diện tích lúa đông xuân năm 2014 chưa kể 281,4 ha bị mất trắng ở huyện Sơn Hà và Bình Sơn). Diện tích lúa tăng một phần do năm 2014 có một số diện tích bị sa bồi thủy phá, không khắc phục kịp để đưa vào sản xuất (khoảng 342 ha), một phần do chuyển từ diện tích trồng mía kém hiệu quả và một vài loại cây khác sang. Trong đó, gieo sạ trước ngày 25/12/2014 (trước lịch thời vụ) là 6.833 ha, chiếm 17,5%; gieo sạ từ 25/12/2014-10/01/2015 (đúng lịch thời vụ) là 27.528,8 ha, chiếm 70,3%; gieo sạ sau ngày 10/01/2015 (sau lịch thời vụ) là 4.778,5 ha, chiếm 12,2%.
Tính đến ngày 15/4, trà lúa sớm đã thu hoạch được 4.383,7 ha, giảm 35,2% (2.376,3 ha) so với cùng thời điểm năm 2014. Trái với trà lúa sớm năm 2014 (trong giai đoạn lúa làm đòng - trổ thời tiết rét lạnh, cây lúa phát triển kém, nên năng suất thấp), năm nay, thời tiết thuận lợi nên lúa đã gặt có năng suất 50,6 tạ/ha, tăng 10,4 tạ/ha.
Tiến độ gieo trồng các loại cây hoa màu vụ đông xuân năm nay chậm hơn so với năm 2014.
Diện tích ngô vụ đông xuân đạt 4.562,2 ha, giảm 3,1% (144,1 ha) so với vụ đông xuân năm 2014. Diện tích ngô giảm do sự biến động trái chiều giữa các địa phương. Trong khi một số nơi ở huyện Bình Sơn (các xã Bình Phước, Bình Nguyên, Bình Hải), do trồng lúa kém hiệu quả nên người dân chuyển sang trồng ngô làm diện tích ngô tăng 87,7 ha, thì ở huyện Mộ Đức người dân lại chuyển từ trồng ngô sang các loại cây hoa màu khác làm ngô giảm 163 ha (chuyển sang trồng đậu đen 20 ha, đậu xanh 20 ha, lạc 42 ha, các loại rau 40 ha, các loại cây hàng năm khác 41 ha); huyện Sơn Hà chuyển từ trồng ngô sang trồng sắn (có hiệu quả kinh tế cao hơn) nên diện tích ngô giảm 32,1 ha; huyện Ba Tơ chuyển từ trồng ngô sang trồng keo nên diện tích ngô giảm 59,4 ha (đất đồi núi).
Diện tích rau, đậu đạt 7.857,3 ha, giảm 0,7% (55,8 ha) so với vụ đông xuân năm 2014. Diện tích rau, đậu giảm là do thời gian đầu năm, thời tiết thuận lợi, rau đậu sinh trưởng tốt, cho năng suất cao, lượng rau đậu cung ứng cho thị trường khá dồi dào nên những ngày trước và sau Tết giá rau đậu vẫn ổn định nhưng những ngày sau Tết, do nguồn cung nhiều, giá rau xuống khá thấp, nên người trồng rau không tiếp tục đầu tư, chăm sóc, cũng như không mở rộng diện tích. Hiện nay, thời tiết bắt đầu nắng nóng, sản lượng rau giảm nên giá rau đang có chiều hướng tăng, kích thích người trồng trở lại đầu tư trên những diện tích trồng rau truyền thống.
Đáng chú ý là vụ đông xuân này, diện tích trồng dưa hấu toàn tỉnh có 1.027 ha, giảm 17% (210 ha) so với cùng vụ năm trước. Đầu vụ, giá dưa ở mức bình thường. Tuy nhiên, đến giữa vụ, việc xuất khẩu dưa sang thị trường Trung Quốc gặp khó khăn, giá dưa xuống thấp nên người trồng chịu thiệt hại khá nặng. Hiện nay, để chia xẻ rủi ro với người trồng dưa, các tổ chức đoàn thể của tỉnh (Đoàn Thanh niên, Hội liên hiệp Phụ nữ,…) đã tổ chức thu mua dưa của người trồng và kêu gọi nhân dân, cán bộ công chức mua ủng hộ.
Từ ngày 23 đến 28/3/2015, lũ bất thường gây ngập úng hơn 2.653 ha lúa đông xuân đang thời kỳ trổ bông; trong đó nhiều nhất là các huyện Nghĩa Hành hơn 1.671 ha, Đức Phổ hơn 454 ha, Mộ Đức 310 ha. Ngoài ra, còn có hơn 1.000 ha hoa màu bị thiệt hại nặng.
Tình hình sâu bệnh: Vụ đông xuân này sâu bệnh và các đối tượng gây hại lúa nhiều hơn vụ đông xuân 2014, gồm các đối tượng: chuột, sâu cuốn lá nhỏ, bệnh đạo ôn lá, cổ lá, râu nâu – rầy lưng trắng, bệnh khô vằn,... Tính đến ngày 10/4/2015, tổng diện tích bị hại là 11.936,5 ha (bị gây hại nhẹ 8.616,2 ha, trung bình 2.724,8 ha, nặng 595,5 ha), tăng 130% (6.757,2 ha) so với vụ đông xuân 2014. Trong đó, nhiều nhất là bệnh khô vằn 6.138,5 ha; đạo ôn lá 2.145,5 ha; chuột gây hại 1.361,5 ha; bọ trĩ 505 ha; dòi đục nõn 463,5 ha; vàng lá sinh lý 422,5 ha;… Ngoài ra, còn xuất hiện sâu khoang, bệnh lở cổ rễ, bệnh héo xanh,… trên cây lạc với diện tích nhiễm 398 ha; bệnh khô vằn, đốm lá ở cây ngô với diện tích nhiễm 119,5 ha; bệnh phấn trắng, lở cổ rễ, bọ nhảy,... phát sinh gây hại cục bộ trên các loại rau, đậu với tổng diện tích 63,8 ha.

Cùng với sự đầu tư của người dân, các chương trình, dự án cũng đã xúc tiến hỗ trợ đầu tư con giống vật nuôi cho nông dân các huyện miền núi phát triển chăn nuôi. Bên cạnh đó, giá cả duy trì ở mức cao, đảm bảo có lãi nên chăn nuôi tiếp tục xu hướng phục hồi và mở rộng, tăng đàn. Sau một thời gian ngắn chững lại, đến nay chăn nuôi lợn đã trở lại xu hướng tăng.
Thời gian đầu năm 2015, các ổ dịch phát sinh cuối năm 2014 đã được khống chế. Dịch bệnh nghiêm trọng ở gia súc, gia cầm như lở mồm long móng, cúm tuy có xuất hiện nhưng không đáng kể. Từ đầu tháng 01/2015 đến nay, bệnh lở mồm long móng gia súc xảy ra tại 26 hộ nuôi ở hai xã Sơn Màu và Sơn Tân của huyện Sơn Tây với 53 con trâu, bò bị nhiễm bệnh (trong đó chết 4 con, số còn lại được điều trị khỏi). Vào ngày 05/3/2015, phát hiện bệnh cúm gia cầm xảy ra tại 01 hộ chăn nuôi ở thôn Thạch Nội, xã Tịnh Trà, huyện Sơn Tịnh làm chết và tiêu hủy 800 con vịt. Các loại dịch bệnh như tụ huyết trùng trâu bò; dịch tả, tụ huyết trùng, phó thương hàn ở lợn có xảy ra rải rác ở một vài địa phương nhưng không đáng kể. Từ đầu tháng 4/2015 đến nay, không xuất hiện trường hợp bị bệnh lở mồm long móng, cúm gia cầm.

Diện tích rừng trồng tập trung trong tháng 4 ước đạt 301,8 ha, tăng 11,5% so với cùng tháng năm 2014. Việc khai thác lâm sản tập trung vào gỗ rừng trồng (gỗ nguyên liệu giấy), đót... Sản lượng gỗ khai thác trong tháng ước đạt 65.678 m3, tăng 15,3% so với tháng 4 năm 2014. Sản lượng củi khai thác ước đạt 31.171 ste, giảm 46,1%.
Ước tính 4 tháng đầu năm, diện tích rừng trồng tập trung đạt 2.462,2 ha, giảm 18,8% so với cùng kỳ năm 2014; sản lượng gỗ khai thác đạt 231.126 m3, tăng 28,5%; sản lượng củi khai thác đạt 98.425 ste, giảm 37,6%. Sở dĩ củi khai thác giảm là do tăng khai thác keo trong độ tuổi 3,5 - 4 năm tuổi, cành non, nhỏ nhiều không tận dụng được.
Tính đến giữa tháng 4/2015, trên địa bàn tỉnh chưa phát sinh cháy rừng. Trong tháng (đến giữa tháng), qua tuần tra, kiểm tra, phát hiện 1 vụ phá rừng với diện tích 0,3 ha.
Tính từ đầu năm đến giữa tháng 4, toàn tỉnh phát hiện 4 vụ phá rừng với tổng diện tích rừng bị phá 0,9 ha.

Sản lượng thủy sản tháng 4 ước đạt 13.902 tấn, tăng 11% (1.375 tấn) so với tháng 3 năm 2015 và tăng 3,7% (497 tấn) so với tháng 04 năm 2014.
Sản lượng thủy sản 4 tháng đầu năm ước đạt 42.402 tấn, tăng 9,7% (3.765 tấn) so với cùng kỳ năm 2014.

Khai thác vẫn duy trì được nhịp độ phát triển cao nhờ tăng năng lực đánh bắt (trong năm 2014 đã đóng mới và hạ thủy 200 chiếc có công suất trên 450 CV/chiếc). Sản lượng khai thác trong tháng 4 ước đạt 13.635 tấn, tăng 10,9% (1.340 tấn) so với tháng 3/2015 và tăng 5,6% (729 tấn) so với tháng 4/2014; trong đó, khai thác trên biển 13.580 tấn, khai thác nội địa 55 tấn.
Ước tính 4 tháng, sản lượng khai thác đạt 41.447 tấn, tăng 10,8% (4.047 tấn) so với cùng kỳ  năm 2014; trong đó, khai thác trên biển 41.225 tấn, khai thác nội địa 222 tấn.

Lịch thời vụ thả nuôi tôm vụ I năm 2015 được khuyến cáo từ ngày 01/3/2015 đến ngày 10/3/2015. Tuy nhiên, do đầu tháng 3, dịch bệnh xảy ra nên việc xuống giống nuôi được kéo dài sang đến giữa tháng 4.
Tổng diện tích đang thả nuôi trong tháng đạt 975 ha, tăng 26,8% (206 ha) so với tháng 04 năm 2014. Trong đó, tôm có 432 ha (chủ yếu là tôm thẻ chân trắng), tăng 50% (144 ha) so với tháng 4/2014; cá và các loại thủy sản khác (cua, ốc hương,…) 543 ha. Lũ bất thường cuối tháng 3 đã cuốn trôi 12,8 ha tôm (huyện Tư Nghĩa 9,8 ha; Mộ Đức 3 ha) và 13 ha cá (Tư Nghĩa 12 ha; Mộ Đức 1 ha). Do thả nuôi không theo lịch thời vụ, xử lý môi trường không đúng quy trình, nguồn tôm giống chưa qua kiểm dịch nên dịch bệnh ở tôm nuôi xảy ra khá rộng: Đức Phổ khoảng 22 ha, Mộ Đức 7 ha.
Ước 4 tháng, diện tích đang nuôi và đã thu hoạch đạt 1.141 ha, tăng 41,7% (336 ha) so với cùng kỳ năm 2014.
Sản lượng nuôi trồng thu hoạch trong tháng 4 ước đạt 267 tấn, tăng 15,1% (35 tấn) so với tháng 3/2015 và giảm 46,5% (232 tấn) so với cùng tháng năm 2014; trong đó, sản lượng tôm ước đạt 230 tấn, tăng 100% (115 tấn) so với tháng 3 năm 2015 nhưng giảm 36,8% (134 tấn) so với cùng tháng năm 2014. Ước 4 tháng, sản lượng thu hoạch đạt 955 tấn, giảm 22,8% (282 tấn) so với cùng kỳ năm 2014; trong đó tôm đạt 747 tấn, giảm 17,3% (156 tấn).
Ngoài tôm và cá nước ngọt, hiện còn có 4 ha cá chẽm, 5 ha cá mú, 1,5 ha cua. Sản lượng cá mú thu hoạch trong tháng đạt 2,4 tấn và cua ước đạt 1,2 tấn. Ước 4 tháng, sản lượng cá mú thu hoạch đạt 7,8 tấn và cua ước đạt 2,8 tấn.
- Sản xuất giống: Trong tháng 4, sản xuất được 50 ngàn con cá giống nước ngọt, giảm 50% (50 ngàn con) so với tháng 3/2015 và tăng 48,5 ngàn con so với cùng tháng năm 2014; sản xuất 2,3 triệu con tôm giống (1,1 triệu con chân trắng và 1,2 triệu con tôm sú), tăng 43,7% (0,7 triệu con) so với tháng 3/2015 và tăng 91,7% (1,1 triệu con) so với cùng tháng năm 2014. Ngoài ra, còn sản xuất được 150 ngàn con cua xanh giống. Ước tính 4 tháng, sản xuất được 220 ngàn con cá giống nước ngọt (cá trám cỏ, cá chép, cá mè, cá rô phi đơn tính,…) tăng 36% (58,2 ngàn con) so với cùng kỳ năm 2014; sản xuất 3,9 triệu con tôm giống (2,7 triệu con chân trắng và 1,2 triệu con tôm sú), giảm 81,2% (16,8 triệu con) so với cùng kỳ năm 2014; sản xuất được 150 ngàn con cua xanh giống.