Tổng quan thị trường và giá cả tháng 9 và 9 tháng đầu năm 2017

​1. Các nguyên nhân làm tăng CPI tháng 9 năm 2017:(1) Chỉ số giá nhóm dịch vụ y tế tăng 24,55% so với tháng trước, làm cho chỉ số giá nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 19,80% so với tháng trước, theo Quyết định số 51/2017/QĐ-UBND, ngày 21 tháng 8 năm 2017 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc Quy định mức giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh không thuộc phạm vi thanh toán của Quỹ bảo hiểm y tế trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của Nhà nước thuộc tỉnh Quảng Ngãi quản lý;
(2) Chỉ số giá nhóm nhà ở, điện nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng 0,15%, chủ yếu chỉ số giá gas và các loại chất đốt khác tăng 4,28%, cụ thể gas tăng 5,23% do giá gas trong tháng tăng 16.000 đồng/bình 12kg so với tháng trước; dầu hỏa tăng 3,03% do giá dầu hỏa tăng 2 đợt vào ngày 5/9/20017 và ngày 20/92017 tổng cộng tăng giá 720 đồng/lít;
(3) Chỉ số giá nhóm giao thông tăng 1,63% chủ yếu tăng giá xăng dầu do sự điều chỉnh giá xăng dầu tăng vào ngày 5/9/2017 và ngày 20/9/2017; tổng cộng tăng giá xăng 630 đồng/lít, dầu diezel 650 đồng/lít;
(4) Chỉ số giá nhóm giáo dục tăng 4,73% so với tháng trước, chủ yếu tăng giá dịch vụ giáo dục tăng 5,49%, trong đó học phí trường cao đẳng tăng 12,86%; học phí đại học tăng 19,40%.
Bên cạnh các nguyên nhân dẫn tới chỉ số CPI tăng, còn có một số nguyên nhân làm chỉ số CPI tháng 9 giảm như sau:
(1) Chỉ số giá lương thực giảm 0,45%; thực phẩm giảm 1,90% là do vụ Hè Thu vừa thu hoạch xong nên nguồn cung lương thực, thực phẩm khá dồi dào;
(2) Nhu cầu vui chơi, giải trí, du lịch giảm 0,11% so với tháng trước là do thời tiết đã chuyển mùa, cộng với học sinh, sinh viên đã nhập học năm học 2017-2018.
* Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 9 tháng đầu năm 2017 tăng 1,69% so với tháng 12 năm trước; bình quân 9 tháng đầu năm 2017 so với cùng kỳ năm trước tăng 6,87%, bình quân mỗi tháng CPI tăng 0,76%, nguyên nhân chủ yếu là do tăng giá dịch vụ y tế tăng và dịch vụ giáo dục điều chỉnh tăng trong tháng 9 năm 2017.
 CPI 9 tháng đầu năm 2017 tăng là do:
(i) Dịch vụ y tế bình quân 9 tháng đầu năm 2017 tăng 98,73% so với cùng kỳ năm trước, góp phần tăng CPI bình quân 9 tháng đầu năm 2017 chung là 3,01%;
(ii) Dịch vụ giáo dục bình quân 9 tháng đầu năm 2017 tăng 36,56% so với cùng kỳ năm trước, góp phần tăng CPI bình quân 9 tháng đầu năm 2017 chung là 1,42%;
(iii) Giá xăng 9 tháng đầu năm 2017 có 7 lần giảm giá tổng cộng 2.670 đồng/lít và có 8 lần tăng giá tổng cộng 3.200 đồng/lít, chênh lệch tăng 530 đồng/lít. Dầu diesel có 6 lần giảm giá tổng cộng 2.200 đồng/lít và có 11 lần tăng giá tổng cộng 3.180 đồng/lít, chênh lệch tăng 980 đồng/lít; dẫn đến CPI bình quân 9 tháng đầu năm 2017 nhóm hàng xăng dầu tăng 17,73% so với cùng kỳ năm 2016;
(iv) Giá gas 9 tháng đầu năm 2017 có 4 lần giảm tổng cộng 62.000 đồng/bình 12kg và 4 lần tăng tổng cộng 92.000 đồng/bình 12 kg, chênh lệch tăng 30.000 đồng/bình 12 kg; làm cho CPI bình quân 9 tháng đầu năm 2017 nhóm hàng gas tăng 17,11% so với cùng kỳ năm 2016;
 (v) Giá dầu hỏa 9 tháng đầu năm 2017 có 6 lần giảm giá tổng cộng 2.200 đồng/lít và có 11 lần tăng tổng cộng 3.370 đồng/lít, chênh lệch tăng 1.170 đồng/lít; làm cho CPI bình quân 9 tháng đầu năm 2017 nhóm hàng dầu hỏa tăng 20,86% so với cùng kỳ năm trước.
* Lạm phát cơ bản 9 tháng đầu năm 2017 so với cùng kỳ năm trước tăng 2,24% (theo thước đo CPI loại trừ lương thực-thực phẩm; năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục). Nguyên nhân là do bình quân 9 tháng đầu năm 2017 so với cùng kỳ năm trước CPI tăng 6,87%. Trong đó:
- Lương thực tăng 1,00% góp phần tăng CPI chung 9 tháng đầu năm 2017 là 0,07%;
- Thực phẩm tăng 0,66% góp phần tăng CPI chung 9 tháng đầu năm 2017 là 0,13%;
- Dịch vụ y tế tăng 98,73% góp phần tăng CPI chung 9 tháng đầu năm 2017 là 3,01%;
- Dịch vụ giáo dục tăng 36,56% góp phần tăng CPI chung 9 tháng đầu năm 2017 là 1,42%.